Competentiekader verpleegkundig specialist in de gezondheids- en welzijnszorg 

 

De Verpleegkundig Specialisten Denktank heeft de voorbije 2 jaar gewerkt aan een comptentiekader voor de VS in de Belgische gezondheids- en welzijnszorg. Op basis van het CanMEDS raamwerk worden 7 VS-rollen omschreven, dit met de bijhorende kern- en ondersteunende competenties. Het kader biedt een duidelijke kijk op de identiteit van een VS en hoe de functie idealiter ingevuld wordt. 

Het competentiekader vormt de basis voor de organisatie van de VS-opleiding (master in de verpleegkunde en vroedkunde, afstudeerrichting verpleegkundig specialist) en kan worden gebruikt in een diversiteit van werksettings. Zo kan de VS in het werkveld het competentiekader gebruiken als basis voor het eigen portfolio, maar kunnen ook leidinggevenden het kader hanteren als hulpmiddel bij de coaching en/of aansturing van de VS in de organisatie. Tenslotte kan het competentiekader een hulpmiddel zijn in het implementatieproces van een VS-functie in de organisatie. Aan de hand van de omschreven VS-rollen kunnen stakeholders correct geïnformeerd worden wat men precies kan en mag verwachten van een VS-functie. 

Het competentiekader werd bij diverse stakeholders getoetst zoals VS'en, opleidingsinstituten, werkgevers, beroepsorganisaties, patiënten en (huis)artsen. Dankzij deze werkwijze kan de BVVS u een gevalideerd VS-competentiekader aanreiken. 

VS-competentiekader (versie 17/02/2022): 20220217_Competentiekader_Verpleegkundig Specialist.docx.pdf (1045908)

De meerwaarde van VS'en: wat leert onderzoek ons?

Een lezing van prof. dr. P. Moons (KULeuven), bekijk hier de opname.
 
Op de residentiële cursus van AccentVV (mei 2023), ism BVVS - UGent - UA - UHasselt, gaf prof. dr. P. Moons een interessante lezing over de aangetoonde meerwaarde van Advanced Practice Nurses. Op basis van systematic reviews werd op verschillende domeinen de meerwaarde aangetoond. Een aanrader! 
 
 

Opleiding tot verpleegkundig specialist in België: huidig aanbod & toekomstvisie

Aanbod opleiding

In Vlaanderen organiseren drie universiteiten een academische master verpleegkunde en vroedkunde met een afstudeerrichting Verpleegkundig of Vroedkundig specialist. De huidige masteropleiding leidt een generieke VS op, verdere specialisatie gebeurt binnen de beroepscontext. 

In de Franstalige gemeenschap is de masteropleiding verpleegwetenschappen voor het eerst gestart in het academiejaar 2021-2022. De opleiding wordt in een consortium van universiteiten en hogescholen georganiseerd. 
 

De VS opleiding in de toekomst

De BVVS werkt nauw samen met verschillende universitaire partners aan een visie en strategie voor de VS opleiding in de toekomst. Deze werd gebundeld in een conceptnota die met verschillende stakeholders besproken werd zoals verpleegkundig specialisten, leden van de gemengde federale VS-werkgroep en beleidmakers. 
Discussienota 'De verpleegkundig specialist in België' (2020)
In samenwerking met de opleidingen master verpleegkunde en vroedkunde (KU Leuven, UCVV UGent en UA) heeft de BVVS een discussienota opgemaakt als input voor de federale werkgroep verpleegkundig specialist. Volgende thema's werden beschreven:
  • wat is een verpleegkundig specialist
  • de klinische activiteiten van de VS
  • de interprofessionele afsprakennota
De nota moet vooral een hulpmiddel zijn om de functie van verpleegkundig specialist binnen het geheel van de gezondheidszorgberoepen in België helder te krijgen.

 

BVVS functie- en competentieprofiel van de verpleegkundig specialist (2018)

Vanuit de BVVS is er in 2018 een brede denkoefening gemaakt met peers en stakeholders betreffende de functieomschrijving van de verpleegkundig specialist. Dit profiel werd bezorgd aan de Federale Raad voor Verpleegkunde als input voor hun advies t.a.v. minister De Block. Het BVVS profiel werd eveneens ter kennisgeving bezorgd aan het kabinet van minister De Block. 

 

Specialisatiedomeinen van de VS

De VS kan in verschillende zorg- of specialisatiedomeinen actief zijn. Voor een kwaliteitsvolle zorg is de implementatie van de VS functie binnen de brede gezondheids- en welzijnszorg een must. Een schematische voorstelling van de mogelijke actieterreinen van de verpleegkundig specialist:
 
 

Wat is een VS? Een getuigenis van UZ Leuven. 

 

Een Verpleegkundig Specialist (VS) en een Verpleegkundig Consulent (VC) chronisch nierlijden van UZ Leuven aan het woord:

 

De zorg voor patiënten wordt steeds complexer. Er is daarom een duidelijke nood aan meer geavanceerde zorgprofielen die niet alleen deze complexe zorg kunnen bieden, maar ook op wetenschappelijk onderbouwde wijze zorginnovatie kunnen initiëren en implementeren.

Verpleegkundig Specialisten zijn academisch opgeleide verpleegkundigen (master of doctoraatsniveau) die dankzij hun doorgedreven
klinische en wetenschappelijke competenties voorbereid zijn op dit brede takenpakket op klinisch en wetenschappelijk vlak.

Verpleegkundig Specialisten werken binnen:

  1. een specifieke patiëntendoelgroep en/of zorgprogramma, bv. oncologie, eerstelijnsgezondheidszorg, nierziekten, geriatrie, transplantatie, ... 
  2. een bepaald gespecialiseerd zorgdomein, bv. wondzorg, katheterzorg, nutritie, pijn, ...
  3. een bepaalde type interventie/methode, bv. cognitieve gedragstherapie, ...

En dit in verschillende beroepscontexten: acute zorg, chronisch zorg, eerstelijnsgezondheidszorg, geestelijke gezondheidszorg en transmurale zorg.

Kerncompetenties Advanced Practice Nurse (A. Hamric - a definition of advanced practice nursing)